Tình Phai Nắng Hạ

“Tình phai nắng hạ” kể lại cuộc tình lãng mạn giữa một phụ nữ đã có chồng nhưng hạnh phúc không trọn vẹn, và chàng trai phiêu bạt, có cuộc sống bất định về cả tinh thần lẫn vật chất.

Tác giả đã thu hút được sự chú ý của người đọc một cách kỳ lạ bằng văn phong vừa tỉnh lạnh vừa sâu sắc, hy vọng và khát khao hạnh phúc tình yêu. Theo William Trevor, tình yêu đồng nghĩa có sức mạnh vực dậy những tâm hồn tổn thương, và cũng là niềm an ủi tuyệt vời dù chỉ thoáng qua, mong manh tựa như giấc mộng đêm hè.

Một buổi tối tháng sáu, quan tài của bà Eileen Connulty đi ngang qua thị trấn Rathmoye: từ số 4 ở Quảng trường đến đường Magennis, đi vào hẻm Hurley, dọc theo đường Irish, ngang qua đoạn đường Clough-jordan để vào nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế.

Cuộc đời của người đã khuất là một trong những công trình xây dựng tuyệt vời và quyết liệt liên quan có mức độ đến các vấn đề gia đình. Những dự tính nhằm thỏa mãn tâm nguyện cá nhân, từ lâu đã ảnh hưởng đến thái độ chấp nhận tình trạng hôn nhân, và sự chăm sóc nuôi nấng hai đứa con, chính là nguyên nhân thất bại của bà Connulty: sự thất vọng của bà đối với chồng và con gái. Khi cái chết tiến đến gần, bà sợ rằng lúc bấy giờ sẽ đối mặt lại với người chồng cũ nên bà cầu nguyện sao cho mình tránh được tình cảnh oái ăm đó. Bà vui mừng đã tách ra được khỏi con gái; vui mừng đã tách ra được khỏi con trai – giờ đây đã ngoài năm mươi tuổi, là đứa con yêu của bà ngay lần đầu tiên nằm ẳm ngửa trong vòng tay – nhưng bà đã khóc hết nước mắt khi bỏ đứa con đó lại đằng sau.

Màn che cửa của những ngôi nhà ven đường buông xuống khi quan tài đi qua, và nhanh chóng được kéo lên ngay sau đó. Các gian hàng đóng cửa đã mở trở lại. Những người kính cẩn bỏ mũ đã đội mũ trở lại, trẻ con ngừng chơi trong ngõ hẻm Hurley lại tiếp tục chơi. Những người làm dịch vụ lễ tang bước xuống bậc thềm nhà thờ. Lễ Mi-xa ngày mai sẽ được một giám mục tiến hành; mãi đến giây phút cuối cùng, bà Connulty mới được hưởng sự công bằng.

Người dân vào thời đó nói rằng gia đình bà Connulty làm dâu đã nắm quyền sở hữu một nửa thị trấn Rathmoye, ấn tượng nổi bật là các cơ ngơi đã có môn bài của gia đình này trên đường Magennis, trong các kho than đá trên đường St. Mathew và số 4 ở Quảng trường, nhà có phòng cho thuê của gia đình Connulty tạo dựng vào năm 1903. Trong suốt các thập niên qua kể từ đó đến nay họ đã có thêm nhiều tài sản khác nữa trong thị trấn; các cơ ngơi đó được tu sửa và thường rất chỉnh chu, mang về số tiền cho thuê khiêm tốn, nhưng nhờ tích lũy, nó đã trở thành một tài sản kếch sù. Nhưng thậm chí có như thế chăng nữa thì đấy cũng chỉ là một sự thổi phòng quá đáng khi cho rằng, dòng họ Connulty đã sở hữu một nửa thị trấn Rathmoye.

Với dân cư chen chúc và mức sống bình bình, thị trấn nằm trong xó xỉnh này đã lớn mạnh lên một cách bộc phát, không lý do, không nguyên cớ. Sáng thứ hai đầu tiên của mỗi tháng, nông dân mang thú nuôi vào Rathmoye và đến vay tiền tại một trong hai ngân hàng ở đó; đến nhổ răng tại phòng răng của một nha sĩ hành nghề trong Quảng trường; thỉnh thoảng nhờ luật sư ở đấy cố vấn; xem xét kỹ máy móc nông cụ tại cửa hàng Des Devlin trên đường Nenagh; giao dịch với Hefferman, người buôn bán hạt giống; uống vài ba cốc rượu tại quán rượu nào đó. Các bà vợ thì đi mua sắm tại cửa hàng Cash and Carry, hoặc tại cửa hàng McGovern nếu họ không dè sẻn; mua giày dép ở cửa hàng Tyler, mua sắm áo quần ở cửa hàng vải vóc Corbally. Có một thời có công ăn việc làm tại nhà xưởng hoặc nhà máy phát điện trước khi Shannon Scheme đến; hiện nay có công ăn việc làm tại xí nghiệp sản xuất bơ và sữa đặc, trong các kho của nhà thầu xây dựng, ở các cửa hàng và quán rượu, tại các xưởng nước đóng chai. Có một tòa án ở Quảng trường, một trạm hỏa xa bị bỏ hoang phế ở cuối đường Mill. Có hai nhà thờ và một nữ tu viện, một trường Dòng và một trường Kỹ thuật. Dự án xây dựng một hồ bơi đang chờ đợi quỹ tài trợ.

Theo người dân thị trấn thì không có gì xảy ra ở Rathmoye; hầu hết người dân vẫn tiếp tục công việc của họ ở đó. Chỉ có thanh niên trai tráng mới bỏ ra đi – đến Dublin, Cork hoặc Limerick, nước Anh, đôi khi qua nước Mỹ. Nhiều người quay trở về. Nói rằng không có gì xảy ra cũng là một cách nói phóng đại.

Lễ Mi-xa cho đám tang được tiến hành vào buổi sáng ngày hôm sau. Buổi lễ kết thúc, những người đi đưa đám tang bà Connulty đứng rải rác đây đó ở bên ngoài các cổng nghĩa trang, chuyện trò với nhau cho rằng người dân trong thị trấn và bên kia thị trấn sẽ không bao giờ quên bà. Những phụ nữ từng cặm cụi làm việc bên cạnh bà ở Nhà thờ Chúa Cứu Thế khẳng định rằng bà chính là tấm gương sáng cho tất cả bọn họ noi theo. Bà không từ nan bất cứ công việc nào dù đó là công việc chỉ dành riêng cho tôi tớ. Bà bỏ ra hàng giờ cọ sạch đồng thau bị rỉ sét,