Trên Hành Tinh Khỉ

Với “Hành tinh khỉ”, Pierre Boulle muốn cảnh tỉnh con người bằng một câu chuyện mang tính triết lý và giáo dục sâu sắc. Ở hành tinh Cô Em, loài người đã không ý thức được mình, để cho những thuộc tính xấu phát triển như sự lười nhác, quen hưởng thụ, bỏ mặc đồng loại, sống ích kỷ phát triển. Vì thế, một xã hội văn minh đã được xây dựng ngàn đời bị tiêu diệt. Họ vẫn là hình hài con người nhưng mọi hành động và suy nghĩ không hơn con vật là bao nhiêu. Những con khỉ trước kia vốn chịu sự chỉ đạo của con người thì nay chúng lại là chủ nhân của một xã hội văn minh, chi phối cuộc sống con người, do giống khỉ ham bắt chước, chịu động não.

Con người đang sống trong thời đại khoa học kỹ thuật phát triển, như thống kê, cứ 3 phút có một vụ tự tử, 1,5 phút lại có một vụ ly hôn, rồi chiến tranh liên miên xảy ra ở nhiều nơi… Việc cương quyết chống lại mọi tư tưởng, hành động trái với bản chất con người, đó mới là thuộc tính tốt đẹp của con người. Con người ngày càng hoàn thiện những thuộc tính đó thì Trái Đất này mới giữ được màu xanh, con người mới đúng là NGƯỜI nhất.

Jinn và Phyllis đang qua những ngày nghỉ tuyệt vời trong vũ trụ, tại nơi cách xa nhất các hành tinh có cư dân.

Thời gian này, các chuyến bay liên hành tinh đã phổ biến kể cả việc di chuyển giữa các thiên thể. Các tên lửa đưa du khách tới những hành tinh kỳ lạ trong chòm sao Sirius hoặc đưa các nhà tài chính tới các sao Bourse thuộc các chòm sao nổi tiếng Arcturus và Aldébaran. Nhưng Jinn và Phyllis, đôi trai gái giàu có và nhàn rỗi, nổi bật lên trong vũ trụ bởi tính cách độc đáo pha chất thơ của họ: rong chơi trong vũ trụ bằng buồm.

Con tàu của họ có dạng hình cầu di chuyển trong không gian nhờ áp lực ánh sáng tác dụng lên vỏ con tàu cực mảnh và nhẹ. Khi ở trong khu vực lân cận một ngôi sao nhưng đủ xa để trường hấp dẫn không quá mạnh, một con tàu như vậy dưới áp lực của ánh sáng sẽ luôn luôn chuyển động trên một đường thẳng theo hướng xa dần ngôi sao đó. Con tàu của họ nằm trong hệ thống thiên thể gồm ba mặt trời không xa nhau lắm, do đó nhận được ánh sáng theo ba phương khác nhau. Jinn đã nghĩ ra một quy trình rất sáng tạo để điều khiển con tàu: vỏ tàu được trương lên hoặc thu nhỏ lại ở mặt trong nhờ một loạt mành đen có thể cuộn lại hay trải ra theo ý, do đó làm thay đổi áp lực ánh sáng nhờ thay đổi công suất phản xạ trên bề mặt.

Ngoài ra, chiếc vỏ đàn hồi này có thể nở ra hoặc co lại theo ý người điều khiển. Do đó, khi muốn tăng tốc chuyển động, Jinn làm cho vỏ tàu trương lên tối đa. Khi đó, con tàu nhận được chùm ánh sáng trên một bề mặt rất lớn và vút đi trong không gian với vận tốc điên cuồng làm chóng mặt cô bạn của Jinn. Sự chóng mặt sau đó cuốn lấy Jinn làm họ ôm chặt lấy nhau một cách say đắm và thả ánh mắt vào những vực thẳm bí ẩn mà con tàu đang lao tới. Ngược lại, khi muốn con tàu chậm lại, Jinn chỉ việc nhấn lên một chiếc nút làm chiếc vỏ co lại cho tới khi chỉ còn là một quả cầu nhỏ bó chặt hai người vào nhau. Khi đó, tác dụng của ánh sáng trở thành không đáng kể và cái bọt nhỏ bé, chỉ còn quán tính, bất động như treo trong chân không bằng một sợi dây vô hình. Cả hai qua hàng giờ lười biếng và ngây ngất trong cái vũ trụ thu nhỏ dành riêng cho họ vừa đúng bằng kích thước của họ. Jinn ví tàu như một con tàu biển bị hỏng trên biển cả, còn Phyllis ví nó như cái bọt không khí của loài nhện nước.

Jinn còn biết nhiều kỹ xảo khác. Các kỹ xảo đó được xem như đỉnh cao của nghệ thuật du hành bằng buồm, chẳng hạn sử dụng phần tối của các hành tinh hay của một số vệ tinh để đổi hướng. Jinn dạy Phyllis cách lái khiến cô cũng thông thạo như anh nhưng thường liều lĩnh hơn. Khi cô đứng lái, nhiều khi anh phải khẩn cấp đưa tàu ra khỏi khu vực biên giới của hệ thống ba mặt trời, bất chấp những trận bão từ bắt đầu làm rối loạn sóng ánh sáng và làm rung chuyển con thuyền nhỏ bé như chiếc vỏ hạt dẻ giữa dòng nước. Đã hai hay ba lần giật mình thức giấc vì bão từ, Jinn nổi giận giằng lấy tay lái và cho khởi động khẩn cấp tên lửa phụ để quay trở lại không cảng thật nhanh. Tên lửa này được đặt tại một vị trí danh dự và chỉ được dùng trong những trường hợp hiểm nghèo.

Hôm đó, Jinn và Phyllis nằm dài bên nhau tại khu vực trung tâm con tàu. Họ chẳng quan tâm tới gì ngoài việc vui hưởng ngày nghỉ và phơi mình dưới ánh nắng của ba mặt trời. Jinn mắt nhắm nghiền nằm suy nghĩ, còn Phyllis nằm nghiêng ngắm nhìn thế giới mênh mông, thả hồn vào cảm giác hư vô trong vũ trụ.

Cô đột nhiên thoát khỏi sự mơ mộng, nhướn mày và nhổm lên: một ánh chớp lạ vừa vụt qua khoảng hư vô. Cô chờ vài giây thì thấy ánh chớp hình như phản chiếu từ một vật thể. Ý thức vũ trụ thu nhận được từ các chuyến đi không thể lừa dối cô. Thêm nữa, Jinn được đánh thức cũng thấy như cô. Jinn không thể nhầm lẫn: một vật thể lấp lánh dưới ánh sáng mặt trời đang bồng bềnh trong không gian, ở một khoảng cách còn chưa xác định. Jinn lấy kính viễn vọng hướng vào vật thể bí hiểm trong khi Phyllis tựa vào vai anh.